اَنولی‌ها به گردن دختری كه نامزد داشت سكه‌ی نقره و یا رشته نخ معروف به «آلاجا» می‌آویختند. همچنین خانواده‌هایی كه مایل به برقراری پیوند خویشاوندی بودند با بردن «قاتلاما» و «چلپِك» (نام دو نوع نان سنتی خانگی تركمنی- مترجم) رفت و آمد را آغاز می كردند.
آكادمیسین آ.جیكیف تأكید می كند كه پختن انواع نان شیرینی اكرام كردن و مبادله آن یكی از رسوم قدیمی تركمنها است.
پختن انواع نان شیرینی در جشنها به خصوص جشن عروسی در میان هندوها نیز بسیار رایج است كه نویسنده سطور در جریان شركت در یك جشن عروسی در دهلی شاهد آن بود.
اَنولی‌ها وقتی به خواستگاری می رفتند قند و پارچه چیت به عنوان هدیه می بردند. اگر خانواده دختر راضی به وصلت باشند قند اهدا‌یی را گرفته و خود نیز به آن قند افزوده و بین نمایندگان دو طرف پخش می‌كردند كه نشانه موافقت آنها با وصلت و آرزوی داشتن روابطی به شیرینی قند بود.
پس از اهداء بسته‌های قند و روسری بر سر عروس آینده انداخته و برگردنش رشته نخ «آلاجا» می‌آویختند. خانواده داماد با خود نان شیرینی مخصوصی بنام «پیشمه» هم می‌آوردند. اگر خواستگاری پیش از فرا رسیدن نوروز انجام می‌گرفت در روز عید خانواده داماد حلوا و پلو پخته و با روسری و پارچه‌ برای لباس به خانه عروس می‌آورد. این رسم را اَنولی‌ها «غنچه» می‌نامیدند. خانواده‌ی عروس نیز در پاسخ با انواع غذاها از خانواده داماد پذیرایی می‌كرد.
اَنولی‌ها مقررات شدیدی درباره‌ی مهریه عروسی داشته‌اند و تنها مبلغ ناچیزی را به عوان شیربهاء می پرداختند و عروسی را در روزی مناسب با در نظر گرفتن وضعیت ستارگان كه اصطلاحاً «ساغتلی‌گون» می‌نامند برگزار می‌كردند. معمولاً روزهای مناسب جشن عروسی را روزهای 7، 17 و 27 ماه محسوب می‌كردند. جشن عروسی در گذشته و همچنین امروزه 1- 2 روز طول می‌كشید. خانواده داماد یك گاو و یا شتر و در صورت لزوم گوسفند و بز ذبح می‌كرد و حداقل 7 - 8 دیگ غذا شامل شوربا، دوغراما، یار ما با كله پاچه (نامهای غذاهای سنتی تركمنی كه با گوشت ذبح شده پخته می‌شود - مترجم) می پخت و همه‌ی اقوام و نزدیكان و اهالی محل (اوبه) را دعوت می‌كرد.
به گفته آقای كاكابای كه با ما هم صحبت شد، وقتی برای آوردن عروس می رفتند حتماً یك باغشی (نوازنده و خواننده ترانه‌های ملی و محلی تركمنی - مترجم) با خود می بردند. باغشی ترانه‌های مخصوص جشن عروسی مثل «یار یار»، «یارای جان»، «اَرمنگلی»، «حیران»، «لالی جان» را می‌خواند و گلین آلجی (كاروانی كه از طرف داماد برای آوردن عروس به خانه عروس فرستاده می‌شود كه همان كاروان عروسی بیاران می‌توان نامید - مترجم) را به شوق می‌آورد. وقتی به خانه عروس می‌رسیدند، در یك دست نان و در دست دیگر آینه‌ای گرفته و ترانه مخصوص عروسی بنام «یار یار» را می‌خواند كه در این مورد نان به معنی فراوانی و رزق و روزی و آینه به معنی شفافیت و پاكی زندگی بوده است. روی عروس را نیز با پرده‌ای پوشانده و دستهایش را حنا می‌بستند. پس زنان و دختران جوان به دف زدن و سرود خوانی می‌پرداختند.
عروس را بر شتر و اسبی كه به خوبی تزئین شده بود سوار كرده و به خانه داماد می‌آوردند. پس از آمدن كاروان عروس بیاران (گلین آلجی) ندیمه‌های همراه عروس (ینگه‌ها) و زنان و دختران خانواده داماد روبه روی هم ایستاده خطاب به یكدیگر سرودهای كنایه آمیز می خواندند.
اَنولی‌ها رسمی قدیمی در خصوص تحقیق تفحص درباره‌ی داماد و عروس داشتند. هنگام تحقیق و پرسش در خصوص داماد آینده به زیبایی ظاهری، رفتار و اخلاق شخصی او و وضعیت مادی والدین و خانواده‌اش توجه می‌كردند.
پس از آمدن كاروان گلین آلجی به خانه عروس خواندن ترانه «یاریار» با شوق و حرارت بیشتر توسط هر دو طرف اجرا و همچنین »دالاش» (نوعی ستیز نمادین) زنان دو طرف هم برگزار می‌شود. سپس عروس را بر پلاسی نشانده توسط نمایندگان خانواده داماد از خانه بیرون برده می‌شود. امروزه ندیمه‌ها عروس (ینگه‌ها) هیچ كس را به خانه‌ای كه عروس را در آن جای داده‌اند ، راه نمی‌دهند كه این رسم در میان طوایف تكه نیز رایج است. خانواده داماد برای ورود به این خانه به ینگه‌ها حق درب را به صورت پول نقد می‌پردازد.
در گذشته هنگام نشاندن عروس بر اسب یكی از نزدیكان داماد (برادر، عمو، دایی و…) زانو می‌زد و عروس پا بر پشت او گذاشته و بر اسب سوار می‌شد. دهنه‌ی اسب را سه نفر، یكی از جلو و دو نفر دیگر از دو طرف پهلویی نگه ‌می‌داشتند. این رسم (رسوم سوار شدن عروس بر اسب) در میان اقوام كوهستانی قفقاز نیز رایج است.
وقتی عروس به خانه داماد آورده می‌شود، داماد از یك نقطه مرتفع (روی دیوار یا ساختمان) سیب، شیرینی و شكلات می‌ریزد. اَنولی‌ها آن را رسم «آلما آتماق» (سیب اندازی) می‌نامند. پس از آنكه عروس را داخل خانه‌ای كه برایش مهیا شده می‌برند، او را سوگند می‌دهند كه به خانواده‌ای كه به آن پیوسته و شوهرش وفادار بماند و سپس نوبت اجرای «اتورتماق» (نشاندن) می رسد كه با اهداء هدایایی توسط والدین شوهر آغاز می‌شود و به دنبال آنها اقوام و نزدیكان داماد هدایای خود را می‌دهند و در خانه‌ای كه عروس را در آن جای داده‌اند، اسفند دود می‌كنند.
سپس رسم «شوواز» با شركت مردان اجرا می‌شود. این رسم به تدریج در حال فراموشی است. در جریان اجرای رسم «شوواز» ترانه مخصوص عروسی بنام «لاللی جان» خوانده می‌شود.
علاوه بر اینها اَنولی‌ها رسمی بنام «باش سالماق» هم دارند كه سه روز پس از آوردن عروس اجرا می‌شود. ابتدا لباس عروس را با لباس زنانه عوض می‌كنند و به جای كلاه «تاخیا» كه بر سر داشت كلاه دیگری بنام «توپبا» بر سرش می گذارند و موهایش را به صورت دو رشته بافته و به پس سر رها می‌كنند كه همه اینها به معنی پایان سالهای دوشیزگی و آغاز زندگی جدید به عنوان زن شوهردار است. لازم به تذكر است كه زنان و دوشیزگان اَنولی كلاههای سنگین (توپبا، حاسابا و بوریك‌های سنگین) بر سر نمی‌گذاشتند.
 

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: